“Besicilerden Çarpıcı Açıklama: ‘Fiyatlar Gerçek Değil, Sorun Maliyetlerde!’”
Kurbanlık büyükbaş besicisi Şaban Yelken, durdurulamayan yem ve veterinerlik hizmetlerindeki fiyat artışlarına dikkat çekerek besicilerin her geçen gün daha da zorlandığını söyledi.
SAMSUN – Bafra Yelken, besin değeri neredeyse sıfır olan, sadece hayvanın işkembesini doldurmaya yarayan samanın bile kilosunun 10 TL olduğunu hatırlatarak, “Bu şartlarda birçok besi işletmesinde hayvan sayısı hızla azalıyor, bazı işletmeler ise tamamen boşaldı” dedi.
Kurbanlıklara talebin her yıl düştüğünü belirten Yelken, “Girdiler bu hızla yükselmeye devam ederse milyonluk tesisimizin kapısına kilit vurmak zorunda kalacağız” diye konuştu. Şaban Yelken ayrıca, bugün 1 kilo etin 800 TL, kıymanın 750 TL olduğunu, yılbaşından sonra etin kilosunun 1.000 TL seviyesine çıkacağını da ifade etti.
Samsun İlçeleri Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı ve TÜKETBİR Yönetim Kurulu Üyesi Erdal Doğan, et fiyatlarıyla ilgili kamuoyuna yansıyan tartışmaların büyük bölümünün gerçek maliyetleri yansıtmadığını belirtti. Doğan, girdilerdeki aşırı artışların üreticiyi zorladığını vurgulayarak önemli bir noktaya dikkat çekti:
“Bu girdi maliyetlerine göre et pahalı değil. Lütfen eti pahalı gibi göstermeye devam etmeyelim. Et pahalı dendiği sürece devlet et ve hayvan ithalatına yönelmek zorunda kalıyor. Ancak bizim üretim maliyetlerimiz Avrupa ve Amerika gibi ülkelerle kıyaslanamayacak derecede yüksek. Bu nedenle o ülkelerle rekabet etmemiz mümkün değil. Sonuç olarak birçok üretici üretimden çekilmek zorunda kalıyor. Yine altını çiziyorum: Et pahalı değil; diğer gıdalarla kıyaslayalım, hangileri ne kadar pahalı? Fiyatlar aslında olması gereken yerde bile değil.”
Göreve geldikleri günden bu yana her platformda küçük aile işletmelerinin önemini vurguladıklarını söyleyen Doğan, sistemin geçmiş yıllardaki gibi işlemesi gerektiğini belirtti:
“Eskiden köylerde her ailenin en az 3–4 büyükbaş hayvanı olurdu. İhtiyaç duyulduğunda birini satar, aile bütçesini rahatlıkla döndürebilirdi. Köy köy dolaşan hayvan tacirleri bu hayvanları alır, kasaplara teslim eder; kasaplar da talebe göre mezbahada kestirip vatandaşın sofrasına ulaştırırdı. Bugün ise aile işletmeleri hayvancılığı bırakınca, üreticilerin ‘yoz dana’ ve ‘yoz düve’ dediği besiye uygun hayvanların sayısı ciddi şekilde azaldı. Bu azalma fiyatların hızla yükselmesine neden olurken, besicilik yapmak isteyen işletmeler de besiye çekecek hayvan bulamaz hale geldi. Böyle olunca arz–talep dengesi tamamen bozuldu. Yem, saman, yonca gibi temel girdilerin maliyeti ise besiciyi her geçen gün daha da zarar ettiriyor.”
Doğan, küçük aile işletmelerinin yeniden üretime kazandırılması amacıyla ilgili bakanlıklar ve kurumlarla ortak bir proje başlattıklarını belirterek, bu projenin en kısa sürede hayata geçmesini temenni ettiklerini söyledi.
İlçedeki bazı lokantacılar da yaptıkları ortak açıklamada, artan et fiyatları nedeniyle müşterilere etli yemeklerin fiyatlarını söylerken zorlandıklarını belirterek, yetkililerden bir an önce çözüm üretilmesini istedi.
Konuyla ilgili konuşan vatandaşlar ise artan fiyatlara tepkilerini kısa bir cümleyle özetledi:
“Yapacak bir şey yok.”
