"ahilik" ne demek?

Ahilik özünde esnaf ahlakını barındırmakta, hani komşusu siftah etmemişken müşterisini komşusuna gönderen, birbirlerini maddi manevi anlamda gözeten insanları barındıran topluluk.

Şimdilerde var mı? maalesef, tek tük kalanlar vardır elbette tümünü karalamayalım.

"ahilik" ne demek?

1. Kökü eski Türk töresine dayanan, birkaç yüzyıl önce Anadolu’da yüksek bir gelişim gösteren esnaf, zanaatçı, çiftçi gibi bütün çalışma kollarını içine alan örgüt.

Arapçada "ahi", kardeşim anlamına gelir. Eski dilde ise arkadaş, dost, cömert, yiğit anlamlarındadır. Ayrıca "ahilik" ocağından olan kimseyi ifade eder. Ahilik, Anadolu’da XIII. asırda görülmeye başlayan, Selçuklu devletinin yıkılma dönemine girmesinden sonra sosyal düzeni sağlamada ve Osmanlı Devletinin kurulmasında büyük rolü olan bir teşkilattı. Aslında bu teşkilat "Fütüvvet" adını taşıyordu ve bunların başka anlama da "kardeş" anlamında "ahi" deniyordu. Bazı çevrelerde ahilik (fütüvvet] bir tür tarikat veya es-naf teşkilatı şeklinde düşünülür. Bunun nedeni ahilerin tarikatlarda olduğu gibi, çok sıkı bir ahlaki disipline sahip olmaları ve bu akımın özellikle esnaf teşkilatı arasında  yayılmasıdır. Oysa gerçekte ahilik yalnız bir esnaf teşkilatından ibaret değildir. Anadolu’da köylere kadar yayılmış olan bu teşkilatın esası yardımlaşma ve topluluk düzenini sağlamaktı.

 Osmanlı devletinin kurucusu Osman’ın kayın babası şeyh Edibali ve Osman’ın birçok silah arkadaşı ahilik teşkilatına mensuptu. Ahiler akşama kadar çalışarak kazandıklarını reislerine getirirlerdi. Bu paralarla yiyecek içecek alınır, misafirler ağırlanırdı. Geceleri ayin ve semalarda bulunurlardı. Ahiler özel kıyafet taşırlardı. Alım satım işlerinde birlik, kalitede belirli seviye, kazançta ortaklık bazı temel özellikleri arasında yer alır.

 Ahilik ahlakının dört önemli ilkesi vardı: Güçlü ve üstün durumdayken affetmek, öfkeliyken yumuşak davranmak, düşmana iyilik etmek, kendisi muhtaç iken başkasına vermek. Bazı ilkeleri Batıniliğe bağlı ise de ahiler onlar gibi yıkıcı değil, yapıcı idiler. Hükümdar bulunmayan yerlerde, ahi şeyhleri onların görevlerini yaparlardı. Ahilik özellikle Sivas, Kayseri ve Ankara bölgelerinde çok yayılmıştı Ahilik teşkilatı İstanbul’un fethinden sonra güç ve etkisini kaybetti. Bundan sonra yerini ve geleneklerini lonca teşkilatına bıraktı.

Ahi olmak ve peştamal kuşanmak için kişinin bir Ahi tarafından önerilmesi zorunludur. Üye olmak isteyenlerden yedi fena hareketi bağlaması ve yedi güzel hareketi açması beklenmektedir:

1. Cimrilik kapısını bağlamak, lütuf kapısını açmak
2. Kahır ve zulüm kapısını bağlamak, hilim ve mülâyemet kapısını açmak
3. Hırs kapısını bağlamak, kanaat ve rıza kapısını açmak
4. Tokluk ve lezzet kapısını bağlamak, riyazet kapısını açmak
5. Halktan yana kapısını bağlamak, Hak'tan yana kapısını açmak
6. Herze ve hezeyan kapısını bağlamak, Marifet kapısını açmak
7. Yalan kapısını bağlamak, doğruluk kapısını açmak

Kafirler, çevresinde iyi tanınmayanlar, kötü söz getirebileceği düşünülenler, zina ettiği ispatlananlar, katiller, (kasaplar), hırsızlar, dellallar, vergi memurları, vurguncular örgüte katılamaz.

Kadınlar ahiliğin kadınlar kolu olarak adlandırabileceğimiz bacıyan-ı rum(anadolu bacıları) teşkilatına üye olmuşlardır.

                                                                                       SEVGİYLE KALIN

...